|
Inloggen bestaande gebruiker Aanmelden nieuwe gebruiker Naar mobiele versie |
|||
Voordat je het ezelsbruggetje van 't kofschip gaat gebruiken, moet je wel eerst vastgesteld hebben of je met een voltooid deelwoord of verleden tijd te maken hebt. Vooral het voltooid deelwoord wordt vaak verward met tegenwoordige tijd (bijvoorbeeld 'gebeurd' en 'gebeurt').
Lees de pagina over meervoud maken om die eerste stap onder de knie te krijgen.
聽
聽
Eindletter d of t
Veel voltooide deelwoorden eindigen op een d of een t. Welke eindletter het moet zijn,聽kun je聽vaak聽horen aan de verleden tijd van het werkwoord (stapte - gestapt, kamde -聽gekamd). Als je tenminste met de聽Nederlandse taal bent opgegroeid.
聽
Een ander聽hulpmiddel om te bepalen of het een d of een t moet zijn, is de regel van 't kofschip. Het gaat hier om de聽medeklinkers t-k-f-s-ch-p. Dat zijn stemloze medeklinkers. Als je deze letters uitspreekt, voel je niet of nauwelijks activiteit in je keel. Andere medeklinkers zijn stemhebbende medeklinkers.
Het ezelsbruggetje geldt niet voor klinkers. Ook niet voor de o en de i.
聽
In de volgende tabel staan voorbeelden van werkwoorden met hun verleden tijd en hun voltooid deelwoord. Ze staan verdeeld over drie kolommen. Elke kolom heeft een bepaalde eigenschap:
聽
De werkwoorden in kolom 1 krijgen een t in de verleden tijd en in het voltooid deelwoord. Dit wordt bepaald door de stemloze medeklinkers (t, k, f, s, ch, p) die v贸贸r 'en' staan in het hele werkwoord. Hier horen ook enkele andere werkwoorden bij, die v贸贸r de 'en' een sisklank hebben
聽
De woorden in kolom 2 zijn instinkers. De z en de v uit het hele werkwoord (stemhebbende medeklinkers) zijn in de ik-vorm verzacht tot een s en een f. Je zou daardoor kunnen denken, dat ze bij 't kofschip horen en dat de verleden tijd en het voltooid deelwoord daarom een t krijgen, maar dat is niet het geval. De verleden tijd en het voltooid deelwoord zijn gebaseerd op het hele werkwoord.
聽
De woorden in kolom 3 hebben voor 'en' alle andere medeklinkers 茅n alle klinkers. Deze werkwoorden krijgen een d in de verleden tijd en in het voltooid deelwoord.
聽
1 |
2 |
3 |
rusten maken puffen passen pochen tappen 聽 faxen roetsjen pushen 聽 |
roven lozen |
tobben zagen bellen kammen zonnen horen duwen 聽 saunaen thee毛n maaien judo毛n kukelekuen vrijen 聽 |
letter v贸贸r -EN in het hele werkwoord: |
||
t k f s ch p + sisklanken |
v z
|
b g l m n r w a e i o u ij |
ik-vorm (tegenwoordige tijd): |
||
ik rust ik maak ik puf ik pas ik poch ik tap ik fax ik roetsj ik push 聽 |
ik roof ik loos |
ik tob ik zaag ik bel ik kam ik zon ik hoor ik duw 聽 ik sauna ik thee ik maai ik judo ik kukeleku ik vrij 聽 |
聽 Verleden tijd: |
||
ik rustte ik maakte ik pufte ik paste ik pochte ik tapte 聽 ik faxte ik roetsjte ik pushte 聽 |
ik roofde ik loosde |
ik tobde ik zaagde ik belde ik kamde ik zonde ik hoorde ik duwde 聽 ik saunade ik theede ik maaide ik judode ik kukelekude ik vrijde 聽 |
聽 Voltooid deelwoord: |
||
gerust gemaakt gepuft gepast gepocht getapt 聽 gefaxt geroetsjt gepusht 聽 |
geroofd geloosd |
getobd gezaagd gebeld gekamd gezond gehoord geduwd 聽 gesaunaad getheed gemaaid gejudood gekukelekuud gevrijd 聽 |
聽
聽
Uit het Engels (of Frans)
Woorden die uit het Engels聽zijn ingeburgerd tot Nederlandse woorden, komen ook met 't kofschip in aanraking:聽sj-聽tsj- en x-klanken krijgen een t (gepusht, gematcht, gefaxt, gerelaxt, gedoucht)
Meer聽over dit soort leenwoorden op de pagina 'gefaxt, gepland'.
聽
聽
Alternatieve ezelsbruggetjes
Sommigen gebruiken liever de term 't fokschaap in plaats van 't kofschip. Het gaat om de medeklinkers en die zijn hetzelfde, dus ga je gang. Zo zijn er vast nog wel meer te verzinnen. Ook聽varianten als聽ex-kofschip en sexy fokschaap worden genoemd, omdat de x (faxen - faxte - gefaxt) ook in het rijtje thuishoort. Maar dan is de sj van 'roetsjen' (roetsjte -聽geroetsjt) nog steeds niet gedekt.
聽
聽
Muismat
Wil je een geheugensteuntje naast je computer?
Kijk dan of deze muismat nog op voorraad is.
聽
Meer informatie en bestelformulier