Beter spellen - autootje en cd'tje

autootje en cd'tje

Verkleinwoorden

Meestal geldt: voeg je of tje toe aan het woord. Als de uitspraak dan niet verandert, hoef je niets extra's toe te voegen.

Woorden waarvan de laatste klank lijkt op een k, f, g, p of t krijgen je erachter:

k-klank:
truc - trucje, cake - cakeje, pak - pakje
f-klank:
gleuf - gleufje, stof - stofje
g-klank:
dag - dagje, lach - lachje
p-klank:
kop - kopje, drab - drabje
t-klank, ook als dit een d is:
boot - bootje, website - websiteje,
dikkerd - dikkerdje, lieverd - lieverdje

Veel andere eindklanken krijgen tje erachter:

banaantje
blijvertje
duwtje
etalagetje
kantoortje
knietje
pratertje
treetje
tweetje
koffertje
voetballertje
veulentje
wieltje

Er zijn een paar uitzonderingen. Die worden hieronder beschreven.

jongen - jongetje (de n verdwijnt)

Woorden die eindigen op ing krijgen de eindletters inkje of ingetje:

splitsing - splitsinkje
koning - koninkje
ding - dingetje
vereniging - verenigingetje

Woorden die eindigen op een m of m-klank krijgen meestal pje erbij:

museum - museumpje
raam - raampje
riem - riempje
rijm - rijmpje
schuim - schuimpje
zalm - zalmpje
zeem - zeempje
bloem - bloempje (maar 'bloemetje' kan ook)
column - columnpje

Woorden die eindigen op een b, g, l, m, n, r (en soms ook p) met een beklemtoonde korte klinker ervoor, krijgen vaak die medeklinker + etje erbij:

slab - slabbetje
web - webbetje (ook: webje)
rib - ribbetje (ook: ribje)
rob - robbetje
(maar: club - clubje)
weg - weggetje
wig - wiggetje (ook: wigje)
rog - roggetje (ook: rogje)
rug - ruggetje (ook: rugje)
bal - balletje
(zelfde verkleinwoord als: ballet - balletje)
vel - velletje
pil - pilletje
rol - rolletje
bul - bulletje
kam - kammetje
stem - stemmetje
schim - schimmetje
bom - bommetje
gum - gummetje
kan - kannetje
ven - vennetje
vriendin - vriendinnetje
zon - zonnetje
kar - karretje
hor - horretje
kip - kippetje (ook: kipje)

Woorden die eindigen op een lang klinkende a, i, o, e, u krijgen een extra klinker als de eindklinker een andere uitspraak zou krijgen. Ook als een lettergreep niet de klemtoon heeft, kan een klank wel lang zijn (de o van 'auto', de a van 'schema', de u van 'accu' zijn allemaal lange klanken aan het eind van de lettergreep). Dit gebeurt met het verkleinwoord van dergelijke woorden:

auto - autootje
chocola - chocolaatje
diploma - diplomaatje
(zelfde verkleinwoord als: diplomaat - diplomaatje)
foto - fotootje
la - laatje
pagina - paginaatje
paraplu - parapluutje
schema - schemaatje
safari - safarietje
ski - skietje
sla - slaatje
tipi - tipietje
tosti - tostietje

Maar als je deze woorden zou afbreken aan het eind van een regel (wat we niet aanraden omdat dat lelijk staat), verdwijnt de tweede klinker weer: auto-tje, pagina-tje, paraplu-tje, tosti-tje.

In het papieren Groene Boekje zie je de afbreekschrijfwijze tussen vierkante haken met punten tussen de lettergrepen, in het elektronische Groene Boekje met schuine strepen, in sommige edities van Van Dale wordt de lettergreepverdeling getoond met puntjes tussen de lettergrepen.

Als het woord op é eindigt, verdwijnt het accent en wordt de e verdubbeld:

café - cafeetje
negligé - negligeetje
saté - sateetje

Maar als je deze woorden zou afbreken aan het eind van een regel (wat we niet aanraden omdat dat lelijk staat), komt het accent weer terug: café- tje, saté- tje.

Als het woord op i eindigt, komt er een extra e:

ski - skietje

Maar als je dit woord zou afbreken aan het eind van een regel (wat we niet aanraden omdat dat lelijk staat), verdwijnt de e weer: ski- tje.

Als het woord op een y eindigt (zonder andere klinker ervoor) of op een enkele u die als oe wordt uitgesproken, gebruik je een apostrof:

baby - baby'tje
lolly - lolly'tje
sherry - sherry'tje
tiramisu - tiramisu'tje

Als het woord een afkorting is of cijfers bevat, gebruik je een apostrof:

A4'tje
cd'tje
gsm'etje (nu geen extra m, want die is voor de uitspraak niet nodig)
sms'je
wc'tje

Als je deze woorden afbreekt aan het eind van een regel (wat je beter kunt vermijden), vervalt de apostrof. Bijvoorbeeld aan het eind van de regel A4- en op de volgende regel tje.

Albert Heijn houdt er een eigen spelling op na.

Onderstaand opschrift is fout, want er moet 'kilootje' staan:

Woorden uit het Frans

Woorden uit het Frans eindigen soms op een heel andere letter dan de klank die we uitspreken. Het verkleinwoord krijgt tje, je of pje erachter, zoals we dat in het Nederlands uitspreken.

Ezelsbruggetje: het hele Franse woord, gevolgd door wat je hoort.