Een zelfstandig naamwoord is een woord waar je de, het of een voor kunt zetten. De meeste zelfstandige naamwoorden bestaan in enkelvoud en in meervoud. Over deze zelfstandige naamwoorden gaat deze pagina.

enkelvoud + en = meervoud

Bij veel zelfstandige naamwoorden maak je het meervoud door er 'en' achter te zetten.

• een boek - twee boeken
• een stoel - twee stoelen
• een paard - twee paarden
• een punt - twee punten

aa/ee/oo/uu + 1 medeklinker: één klinker verdwijnt

Als het enkelvoud een lange klinker (aa, ee, oo, uu) heeft in de laatste lettergreep met daarachter nog één medeklinker, verdwijnt een van die klinkers.

• een aap - twee apen
• een beek - twee beken
• een boot - twee boten
• een muur - twee muren

Als je deze woorden in lettergrepen moet verdelen, bijvoorbeeld voor een afbreekstreepje aan het eind van een regel, zie je dat de laatste medeklinker wordt samengevoegd met 'en' (a-pen, be-ken, bo-ten, mu-ren). De enkele a/e/o/u is hierdoor de slotletter van een lettergreep en wordt daardoor als aa/ee/oo/uu uitgesproken.

a/e/i/o/u + 1 medeklinker: medeklinker extra

Als het enkelvoud een korte klinker (a, e, i, o, u) heeft in de laatste lettergreep met daarachter nog één medeklinker, komt er vaak een medeklinker bij om de klank van die klinker kort te houden:

• een bak - twee bakken
• een hek - twee hekken
• een pil - twee pillen
• een bos - twee bossen
• een put - twee putten

Als je deze woorden in lettergrepen moet verdelen, bijvoorbeeld voor een afbreekstreepje aan het eind van een regel, zie je dat de laatste medeklinker bij de korte klank blijft en dat de extra medeklinker wordt samengevoegd met 'en' (bak-ken, hek-ken, pil-len, bos-sen, put-ten). De enkele a/e/i/o/u blijft hierdoor een ingesloten klinker en wordt daardoor als een korte klinker uitgesproken.

Soms verandert de klank van de klinker in het meervoud. Er komt dan geen dubbele medeklinker:

• een glas - twee glazen
• een vat - twee vaten

s wordt vaak z

Als het enkelvoud eindigt op een s, wordt de s vaak een z in het meervoud.

Meestal na lange klinkers:

• een baas - twee bazen
• een wees - twee wezen
• een roos - twee rozen

Meestal na tweeklanken:

• een saus - twee sauzen (maar ook: sausen)
• een reis - twee reizen
• een reus - twee reuzen
• een bies - twee biezen
• een hoes - twee hoezen
• een sijs - twee sijzen

Meestal na de medeklinkers l, m, n, r:

• een pels - twee pelzen
• een gems - twee gemzen
• een grens - twee grenzen
• een vaars - twee vaarzen

Maar er zijn uitzonderingen. Hier zijn geen regels voor. Je moet het gewoon weten. Bijvoorbeeld:

• een infuus - twee infusen
• een saus - twee sausen ook: sauzen
• een kous - twee kousen
• een paus - twee pausen
• een spies - twee spiesen
• een hijs - twee hijsen
  (maar 'hijzen' als met 'een hijs' een stuk rookvlees bedoeld wordt)
• een dans - twee dansen
• een kans - twee kansen
• een krans - twee kransen
• een mens - twee mensen
• een wens - twee wensen
• een prins - twee prinsen
• een kikvors - twee kikvorsen

Als het woord eindigt op een s na een stemloze medeklinker (t k f p), blijft het een s in het meervoud:

• een fiets - twee fietsen
• een aks - twee aksen
• een rups - twee rupsen

f wordt vaak v

Als het enkelvoud eindigt op een f, wordt de f vaak een v in het meervoud:

• een landgraaf - twee landgraven
• een zeef - twee zeven
• een stoof - twee stoven
• een sleuf - twee sleuven
• een brief - twee brieven
• een lijf - twee lijven
• een hoef - twee hoeven
• een golf - twee golven
• een elf - twee elven (getal 11)
• een slurf - twee slurven

Maar de f wordt niet altijd een v. Hier zijn geen regels voor. Je moet het gewoon weten:

• een buuf - twee bufen (buurvrouw)
• een paragraaf - twee paragrafen
• een fotograaf - twee fotografen
  Zo ook: stenograaf, seismograaf en andere woorden waarin 'graaf' afgeleid is van het Griekse 'grafein' (schrijven)
• een poef - twee poefen (of: twee poefs)
• een elf - twee elfen (sprookjesfiguur)
• een triomf - twee triomfen
• een smurf - twee smurfen