Het ABC van JP

Vrolijke anekdotes en taalfascinaties.
Nu in onze webwinkel!

JP (van Lingo) neemt je mee in zijn persoonlijke taaluniversum.

Je kunt hier bestellen.

Hoofdlettergebruik | Golfoorlog, Hoge Raad

Feestdagen en historische gebeurtenissen

Feestdagen en historische gebeurtenissen worden met een hoofdletter geschreven:

Pasen (maar kleine letters bij: paasei, paasfeest)
Kerstmis (maar kleine letters bij: kerstbal, kerstdag)
Nieuwjaar (maar kleine letters bij: nieuwjaarsdag, een gelukkig nieuwjaar)
Suikerfeest
Vaderdag
de Tweede Wereldoorlog
de Gouden Eeuw (de 17e eeuw), maar 'een gouden eeuw'
de Golfoorlog
Elfstedentocht, Elfstedentochtkoorts, Elfstedentochtwinnaar
Elfstedenkruisje, Elfstedenstad, Elfstedenwinnaar*

* Nieuw in 2015 (in tegenstelling tot de officiële spelling van 2005): Alle woorden met 'Elfsteden....' krijgen een hoofdletter, ook als in deze woorden de lettergreep 'tocht' ontbreekt.

Periodes en tijdaanduidingen

Woorden waarmee we een tijdvak aangeven, moeten we volgens het Groene Boekje met een kleine letter schrijven. De Spellingwijzer van Onze Taal (2015, niet de officiële spelling) vindt dat een hoofdletter ook mag. Hieronder de officiële spelling met tussen haakjes de eventuele afwijkende spelling van de Spellingwijzer (SW 2015):

de barok (SW 2015: de Barok)
de middeleeuwen (SW 2015: de Middeleeuwen)
de oudheid (SW 2015: de Oudheid)
de renaissance (SW 2015: de Renaissance)
de verlichting (SW 2015: de Verlichting)
jura, holoceen, krijt (SW 2015: Jura, Holoceen, Krijt)
mesozoïcum, trias (SW 2015: Mesozoïcum, Trias)
pruikentijd
steentijd
ijstijd
maart
zaterdag

Het Groene Boekje voegt hieraan toe:

"Deze regel geldt voor courante teksten. In gespecialiseerde publicaties kan ervan worden afgeweken."

In gewone, gangbare teksten zoals een nieuwsbericht of roman schrijf je dus 'middeleeuwen' en 'renaissance', maar in wetenschappelijke verhandelingen zijn hoofdletters ook toegestaan.

Unieke instellingen

Namen van unieke instellingen krijgen een hoofdletter, die blijft bestaan in samenstellingen:

de Hoge Raad
de Wereldhandelsorganisatie
het Vlaams Parlement
een Europees Parlementslid
de Tweede Kamer
een Tweede Kamerlid

Namen van merken en artistieke werken

Merknamen en namen van boeken, toneelstukken en schilderijen schrijven we met een hoofdletter, die blijft bestaan in samenstellingen:

Pepsi
Shell
Shellstation
Philipstelevisie
Coca-Colablikje
de Ilias
de Nachtwacht
een Nachtwachtreproductie

Woorden uit het Duits

In het Duits worden zelfstandige naamwoorden met een hoofdletter geschreven. Als we deze woorden overnemen in het Nederlands, krijgen ze een kleine letter: